Ãng Huỳnh Kim TÆ°á»c, Giám Äá»c Trung tâm Tiết kiá»m nÄng lượng TP Há» Chà Minh (ECC), Äã chia sẻ vá»i Äất Viá»t xung quanh câu chuyá»n cung – cầu Äiá»n á» Viá»t Nam và giá trá» sá» dụng thá»±c của nguá»n nÄng lượng nà y.
Chúng ta Äang tá»n tại mâu thuẫn
PV: – EVN liên tục Äòi tÄng giá bán Äiá»n, ngà nh than cÅ©ng xin tÄng giá bán than cho các nhà máy Äiá»n… tất cả Äá»u Äược tÃnh và o giá bán Äiá»n cho ngÆ°á»i tiêu dùng, sá»± khan hiếm Äiá»n nhÆ° hiá»n nay phản ánh Äiá»u gì và có cách nà o tháo gỡ Äược không, thÆ°a ông?
Ãng Huỳnh Kim TÆ°á»c |
Ãng Huỳnh Kim TÆ°á»c: – Thá» trÆ°á»ng Äiá»n của Viá»t Nam Äang hÆ°á»ng Äến váºn hà nh theo cÆ¡ chế thá» trÆ°á»ng nên bá»c lá» những vấn Äá» Äặc thù của má»t nÆ°á»c Äang phát triá»n. EVN vừa kinh doanh vừa thá»±c hiá»n nhiá»m vụ chÃnh trá» nên viá»c chuyá»n Äá»i sang cÆ¡ chế kinh doanh sòng phẳng theo thá» trÆ°á»ng diá»
n ra khá cháºm.
Thêm nữa, Viá»t Nam lại chÆ°a thu hút Äược nhiá»u nguá»n lá»±c Äầu tÆ° và o cung cấp Äiá»n do sá»± phụ thuá»c nhiá»u và o mạng phân phá»i của EVN, giá bán và cÆ¡ chế mua bán… dẫn Äến nguá»n lá»±c trong nÆ°á»c, chủ yếu là ngân sách không Äáp ứng ká»p nhu cầu tÄng trÆ°á»ng của hạ tầng ngà nh Äiá»n.
Tuy nhiên, có thá» nói, chúng ta Äang tá»n tại mâu thuẫn, trong lúc nhu cầu Äiá»n tÄng trÆ°á»ng trung bình 10-15%/nÄm thì mức lãng phà Äiá»n cÅ©ng vô cùng lá»n. Hiá»u suất sản xuất Äiá»n thấp (ngoại trừ má»t sá» nhà máy Äiá»n Äầu tÆ° má»i Äây), tá»n thất truyá»n tải và cuá»i cùng là viá»c sá» dụng không hiá»u quả lá»n gấp nhiá»u lần con sá» nhu cầu.
Tuy nhiên, chúng ta Äầu tÆ° cho mục tiêu tiết giảm sá»± lãng phà còn hạn chế quá. Nếu là m tá»t Äiá»u nà y, có thá» góp phần và o khó khÄn thiếu Äiá»n.
Riêng thép, xi mÄng tiêu thụ hÆ¡n 12% sản lượng Äiá»n
PV: – Nhiá»u chuyên gia Äã chá» ra rằng tình trạng khan hiếm nÄng lượng hiá»n nay là do Äá»c quyá»n của EVN, do công nghá» sản xuất lạc háºu vv…nghÄ©a là chúng ta Äang sá» dụng nÄng lượng má»t cách rất lãng phÃ. Là má»t chuyên gia nhiá»u nÄm hoạt Äá»ng trong lÄ©nh vá»±c nà y, ông có Äá»ng tình vá»i Äiá»u Äó? Ãng có thá» chá» ra sá»± lãng phà trong viá»c sá» dụng nÄng lượng hiá»n nay á» Viá»t Nam?
Ãng Huỳnh Kim TÆ°á»c: – Nếu Viá»t Nam có má»t chÃnh sách giá thu mua tá»t hÆ¡n, ngÆ°á»i sản xuất Äiá»n Ãt bá» Äá»ng và o EVN thì có thá» thu hút nhiá»u hÆ¡n Äầu tÆ° sản xuất Äiá»n á» Viá»t Nam.
Xét vá» vÄ© mô, Äá» sá» dụng hiá»u quả nÄng lượng, phải bắt Äầu từ quy hoạch cÆ¡ cấu kinh tế. Viá»t Nam Äang Äứng trÆ°á»c 2 vấn Äá» là m gia tÄng nhu cầu nÄng lượng: quá trình chuyá»n Äá»i từ kinh tế nông nghiá»p sang công nghiá»p và sá»± gia tÄng nhu cầu nÄng lượng khi Äá»i sá»ng Äược cải thiá»n, nhu cầu thiết bá» Äiá»n gia dụng và hạ tầng gia tÄng mạnh mẽ.
CÆ¡ cấu kinh tế của chúng ta cÅ©ng có vấn Äá» khi chủ yếu gia công và sá» dụng nhiá»u tà i nguyên. Trong phân công sản xuất thế giá»i, các công ty nÆ°á»c ngoà i dần chuyá»n các nhà máy sá» dụng nhiá»u tà i nguyên, trong Äó có nÄng lượng sang Viá»t Nam. Má»t thá»i gian dà i, Viá»t Nam thu hút nhiá»u nhà Äầu tÆ° thép, xi mÄng, thủy tinh.
Nên nhá» rằng, chá» 2 lÄ©nh vá»±c thép và xi mÄng Äã tiêu thụ hÆ¡n 12% sản lượng Äiá»n Viá»t Nam.
Thứ 2, khi phân tÃch nguyên nhân lãng phà nÄng lượng, kết quả cho thấy, mức lãng phà của VN cao từ 1,5 – 6 lần so vá»i thế giá»i chủ yếu do công nghá» lạc háºu và trình Äá» tá» chức sản xuất. lãng phà của chúng ta bắt Äầu từ thiết kế cho Äến lá»±a chá»n công nghá» cho Äến váºn hà nh.
Các tá»ng hợp của Bá» Công thÆ°Æ¡ng, Tá» chức Phát triá»n Công nghiá»p Liên Hợp Quá»c (UNIDO), ChÆ°Æ¡ng trình Phát triá»n Liên Hợp Quá»c (UNDP),.. và của Trung tâm Tiết kiá»m nÄng lượng TP.HCM (ECC) cho thấy mức lãng phà của chúng ta rất cao, từ 10-50% theo từng ngà nh. Trong Äó, tiá»m nÄng tiết kiá»m có tÃnh kinh tế cÅ©ng rất cao.
Nên nhá», ngÆ°á»i Nháºt phải chi tiá»n vá»i thá»i gian hoà n vá»n trên 7 nÄm chá» Äá» cắt giảm 1% mức tiêu hao nÄng lượng. á» Viá»t Nam, phá» biến doanh nghiá»p có thá» tiết kiá»m mức 5-15% trong 3 nÄm.
Chá» 2 lÄ©nh vá»±c thép và xi mÄng Äã tiêu thụ hÆ¡n 12% sản lượng Äiá»n Viá»t Nam |
Viá»t Nam vẫn còn tiá»m nÄng tiết kiá»m nÄng lượng
PV: – Trung Quá»c Äã nháºn ra rằng há» sá» Äà n há»i suýt soát 1 là quá lãng phà và phải Äiá»u chá»nh giảm tá»c Äá» tÄng trÆ°á»ng Äiá»n xuá»ng trong khi vẫn bảo Äảm tÄng trÆ°á»ng kinh tế mạnh. Trong khi á» Viá»t Nam GDP tÄng chÆ°a Äầy 6%/nÄm nhÆ°ng Äiá»n lại tÄng Äến 13%/nÄm. Theo ông Äiá»u gì dẫn Äến sá»± nghá»ch lý nà y á» Viá»t Nam?
Ãng Huỳnh Kim TÆ°á»c: – Nếu tÃnh há» sá» Äà n há»i có thá» hiá»u là tÃnh cho nÄng lượng chung chứ không phải chá» của Äiá»n. Thông thÆ°á»ng Äiá»n tÄng cao hÆ¡n xÄng dầu. Riêng Trung Quá»c cÆ¡ cấu cung ứng nÄng lượng có Äến 60% từ than, nên khó so sánh vá»i Viá»t Nam.
Tuy nhiên, có thá» thấy thá»±c tế, há» sá» Äà n há»i của Viá»t Nam vẫn cao hÆ¡n Thái Lan. Vấn Äá» là cÆ°á»ng Äá» nÄng lượng vẫn tiếp tục gia tÄng. Sá»± gia tÄng nà y nhÆ° tôi nói á» trên: do chuyá»n Äá»i kinh tế từ nông nghiá»p sang công nghiá»p và nhu cầu tiêu dùng há» gia Äình.
Vấn Äá» là nếu có Äá»nh hÆ°á»ng phát triá»n công nghiá»p hợp lý, lá»±a chá»n thu hút FDI phù hợp thì sẽ giảm nhu cầu cung ứng nÄng lượng. Ngay cả há» gia Äình, nếu chÃnh sách tem nÄng lượng thá»±c hiá»n hiá»u quả cÅ©ng sẽ giảm Äược tiêu thụ Äiá»n.
PV: – CÄn cứ và o hiá»u suất sá» dụng Äiá»n Äang lãng phà tá»i 30-40%, má»t chuyên gia vá» nÄng lượng Äã tÃnh toán, nếu Viá»t Nam thay Äá»i ná»n kinh tế tiêu thụ nÄng lượng vô lá»i, không hiá»u quả nhÆ° hiá»n nay, rá»i tÃnh toán lại nhu cầu Äiá»n nÄng thá»±c tế, có thá» Viá»t Nam Äến nÄm 2020 vẫn không bá» thiếu Äiá»n và không cần phải Äầu tÆ° thêm các nhà máy sản xuất Äiá»n nữa. Ãng nghÄ© sao vá» Äiá»u nà y?
Ãng Huỳnh Kim TÆ°á»c: – Các tÃnh toán Äã chá» rõ má»t Äá»ng Äầu tÆ° cho tiết kiá»m nÄng lượng (TKNL) sẽ bằng 3 Äá»ng Äầu tÆ° cho tạo nguá»n cung Äiá»n. Thá»±c tế cho thấy tiá»m nÄng TKNL của Viá»t Nam vẫn còn lá»n. Do váºy tôi cho rằng viá»c Äiá»u chá»nh cÆ¡ cấu sản xuất theo hÆ°á»ng Ãt sá» dụng tà i nguyên nÄng lượng hoà n toà n có thá» thá»±c hiá»n nếu chúng ta coi trá»ng giải pháp TKNL nhÆ° má»t giải pháp tÆ°Æ¡ng ÄÆ°Æ¡ng Äầu tÆ° cung cấp Äiá»n.
Äiá»u nà y có nghÄ©a kết hợp giữa chÃnh sách vÄ© mô và chÃnh sách cụ thá», chúng ta có thá» cân Äá»i giữa cung và cầu mà không bỠáp lá»±c quá mức trong viá»c Äầu tÆ° thêm các nhà máy sản xuất Äiá»n.
Xin trân trá»ng cảm Æ¡n ông vá» những chia sẻ!
Hải Lâm(Thá»±c hiá»n)
Viá»t Nam lãng phà Äiá»n gấp 6 lần thế giá»i
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét