Ãng Huỳnh Kim Tưá»c, Giám Äá»c Trung tâm Tiết kiá»m nÄng lượng TP Há» Chà Minh (ECC), Äã chia sẻ vá»i Äất Viá»t xung quanh câu chuyá»n cung – cầu Äiá»n á» Viá»t Nam và giá trá» sá» dụng thá»±c cá»§a nguá»n nÄng lượng nà y.
Chúng ta Äang tá»n tại mâu thuẫn
PV: – EVN liên tục Äòi tÄng giá bán Äiá»n, ngà nh than cÅ©ng xin tÄng giá bán than cho các nhà máy Äiá»n… tất cả Äá»u ÄÆ°á»£c tÃnh và o giá bán Äiá»n cho ngưá»i tiêu dùng, sá»± khan hiếm Äiá»n như hiá»n nay phản ánh Äiá»u gì và có cách nà o tháo gỡ ÄÆ°á»£c không, thưa ông?
Ãng Huỳnh Kim Tưá»c |
Ãng Huỳnh Kim Tưá»c: – Thá» trưá»ng Äiá»n cá»§a Viá»t Nam Äang hưá»ng Äến váºn hà nh theo cÆ¡ chế thá» trưá»ng nên bá»c lá» những vấn Äá» Äặc thù cá»§a má»t nưá»c Äang phát triá»n. EVN vừa kinh doanh vừa thá»±c hiá»n nhiá»m vụ chÃnh trá» nên viá»c chuyá»n Äá»i sang cÆ¡ chế kinh doanh sòng phẳng theo thá» trưá»ng diá»
n ra khá cháºm.
Thêm nữa, Viá»t Nam lại chưa thu hút ÄÆ°á»£c nhiá»u nguá»n lá»±c Äầu tư và o cung cấp Äiá»n do sá»± phụ thuá»c nhiá»u và o mạng phân phá»i cá»§a EVN, giá bán và cÆ¡ chế mua bán… dẫn Äến nguá»n lá»±c trong nưá»c, chá»§ yếu là ngân sách không Äáp ứng ká»p nhu cầu tÄng trưá»ng cá»§a hạ tầng ngà nh Äiá»n.
Tuy nhiên, có thá» nói, chúng ta Äang tá»n tại mâu thuẫn, trong lúc nhu cầu Äiá»n tÄng trưá»ng trung bình 10-15%/nÄm thì mức lãng phà Äiá»n cÅ©ng vô cùng lá»n. Hiá»u suất sản xuất Äiá»n thấp (ngoại trừ má»t sá» nhà máy Äiá»n Äầu tư má»i Äây), tá»n thất truyá»n tải và cuá»i cùng là viá»c sá» dụng không hiá»u quả lá»n gấp nhiá»u lần con sá» nhu cầu.
Tuy nhiên, chúng ta Äầu tư cho mục tiêu tiết giảm sá»± lãng phà còn hạn chế quá. Nếu là m tá»t Äiá»u nà y, có thá» góp phần và o khó khÄn thiếu Äiá»n.
Riêng thép, xi mÄng tiêu thụ hÆ¡n 12% sản lượng Äiá»n
PV: – Nhiá»u chuyên gia Äã chá» ra rằng tình trạng khan hiếm nÄng lượng hiá»n nay là do Äá»c quyá»n cá»§a EVN, do công nghá» sản xuất lạc háºu vv…nghÄ©a là chúng ta Äang sá» dụng nÄng lượng má»t cách rất lãng phÃ. Là má»t chuyên gia nhiá»u nÄm hoạt Äá»ng trong lÄ©nh vá»±c nà y, ông có Äá»ng tình vá»i Äiá»u Äó? Ãng có thá» chá» ra sá»± lãng phà trong viá»c sá» dụng nÄng lượng hiá»n nay á» Viá»t Nam?
Ãng Huỳnh Kim Tưá»c: – Nếu Viá»t Nam có má»t chÃnh sách giá thu mua tá»t hÆ¡n, ngưá»i sản xuất Äiá»n Ãt bá» Äá»ng và o EVN thì có thá» thu hút nhiá»u hÆ¡n Äầu tư sản xuất Äiá»n á» Viá»t Nam.
Xét vá» vÄ© mô, Äá» sá» dụng hiá»u quả nÄng lượng, phải bắt Äầu từ quy hoạch cÆ¡ cấu kinh tế. Viá»t Nam Äang Äứng trưá»c 2 vấn Äá» là m gia tÄng nhu cầu nÄng lượng: quá trình chuyá»n Äá»i từ kinh tế nông nghiá»p sang công nghiá»p và sá»± gia tÄng nhu cầu nÄng lượng khi Äá»i sá»ng ÄÆ°á»£c cải thiá»n, nhu cầu thiết bá» Äiá»n gia dụng và hạ tầng gia tÄng mạnh mẽ.
CÆ¡ cấu kinh tế cá»§a chúng ta cÅ©ng có vấn Äá» khi chá»§ yếu gia công và sá» dụng nhiá»u tà i nguyên. Trong phân công sản xuất thế giá»i, các công ty nưá»c ngoà i dần chuyá»n các nhà máy sá» dụng nhiá»u tà i nguyên, trong Äó có nÄng lượng sang Viá»t Nam. Má»t thá»i gian dà i, Viá»t Nam thu hút nhiá»u nhà Äầu tư thép, xi mÄng, thá»§y tinh.
Nên nhá» rằng, chá» 2 lÄ©nh vá»±c thép và xi mÄng Äã tiêu thụ hÆ¡n 12% sản lượng Äiá»n Viá»t Nam.
Thứ 2, khi phân tÃch nguyên nhân lãng phà nÄng lượng, kết quả cho thấy, mức lãng phà cá»§a VN cao từ 1,5 – 6 lần so vá»i thế giá»i chá»§ yếu do công nghá» lạc háºu và trình Äá» tá» chức sản xuất. lãng phà cá»§a chúng ta bắt Äầu từ thiết kế cho Äến lá»±a chá»n công nghá» cho Äến váºn hà nh.
Các tá»ng hợp cá»§a Bá» Công thương, Tá» chức Phát triá»n Công nghiá»p Liên Hợp Quá»c (UNIDO), Chương trình Phát triá»n Liên Hợp Quá»c (UNDP),.. và cá»§a Trung tâm Tiết kiá»m nÄng lượng TP.HCM (ECC) cho thấy mức lãng phà cá»§a chúng ta rất cao, từ 10-50% theo từng ngà nh. Trong Äó, tiá»m nÄng tiết kiá»m có tÃnh kinh tế cÅ©ng rất cao.
Nên nhá», ngưá»i Nháºt phải chi tiá»n vá»i thá»i gian hoà n vá»n trên 7 nÄm chá» Äá» cắt giảm 1% mức tiêu hao nÄng lượng. á» Viá»t Nam, phá» biến doanh nghiá»p có thá» tiết kiá»m mức 5-15% trong 3 nÄm.
Chá» 2 lÄ©nh vá»±c thép và xi mÄng Äã tiêu thụ hÆ¡n 12% sản lượng Äiá»n Viá»t Nam |
Viá»t Nam vẫn còn tiá»m nÄng tiết kiá»m nÄng lượng
PV: – Trung Quá»c Äã nháºn ra rằng há» sá» Äà n há»i suýt soát 1 là quá lãng phà và phải Äiá»u chá»nh giảm tá»c Äá» tÄng trưá»ng Äiá»n xuá»ng trong khi vẫn bảo Äảm tÄng trưá»ng kinh tế mạnh. Trong khi á» Viá»t Nam GDP tÄng chưa Äầy 6%/nÄm nhưng Äiá»n lại tÄng Äến 13%/nÄm. Theo ông Äiá»u gì dẫn Äến sá»± nghá»ch lý nà y á» Viá»t Nam?
Ãng Huỳnh Kim Tưá»c: – Nếu tÃnh há» sá» Äà n há»i có thá» hiá»u là tÃnh cho nÄng lượng chung chứ không phải chá» cá»§a Äiá»n. Thông thưá»ng Äiá»n tÄng cao hÆ¡n xÄng dầu. Riêng Trung Quá»c cÆ¡ cấu cung ứng nÄng lượng có Äến 60% từ than, nên khó so sánh vá»i Viá»t Nam.
Tuy nhiên, có thá» thấy thá»±c tế, há» sá» Äà n há»i cá»§a Viá»t Nam vẫn cao hÆ¡n Thái Lan. Vấn Äá» là cưá»ng Äá» nÄng lượng vẫn tiếp tục gia tÄng. Sá»± gia tÄng nà y như tôi nói á» trên: do chuyá»n Äá»i kinh tế từ nông nghiá»p sang công nghiá»p và nhu cầu tiêu dùng há» gia Äình.
Vấn Äá» là nếu có Äá»nh hưá»ng phát triá»n công nghiá»p hợp lý, lá»±a chá»n thu hút FDI phù hợp thì sẽ giảm nhu cầu cung ứng nÄng lượng. Ngay cả há» gia Äình, nếu chÃnh sách tem nÄng lượng thá»±c hiá»n hiá»u quả cÅ©ng sẽ giảm ÄÆ°á»£c tiêu thụ Äiá»n.
PV: – CÄn cứ và o hiá»u suất sá» dụng Äiá»n Äang lãng phà tá»i 30-40%, má»t chuyên gia vá» nÄng lượng Äã tÃnh toán, nếu Viá»t Nam thay Äá»i ná»n kinh tế tiêu thụ nÄng lượng vô lá»i, không hiá»u quả như hiá»n nay, rá»i tÃnh toán lại nhu cầu Äiá»n nÄng thá»±c tế, có thá» Viá»t Nam Äến nÄm 2020 vẫn không bá» thiếu Äiá»n và không cần phải Äầu tư thêm các nhà máy sản xuất Äiá»n nữa. Ãng nghÄ© sao vá» Äiá»u nà y?
Ãng Huỳnh Kim Tưá»c: – Các tÃnh toán Äã chá» rõ má»t Äá»ng Äầu tư cho tiết kiá»m nÄng lượng (TKNL) sẽ bằng 3 Äá»ng Äầu tư cho tạo nguá»n cung Äiá»n. Thá»±c tế cho thấy tiá»m nÄng TKNL cá»§a Viá»t Nam vẫn còn lá»n. Do váºy tôi cho rằng viá»c Äiá»u chá»nh cÆ¡ cấu sản xuất theo hưá»ng Ãt sá» dụng tà i nguyên nÄng lượng hoà n toà n có thá» thá»±c hiá»n nếu chúng ta coi trá»ng giải pháp TKNL như má»t giải pháp tương ÄÆ°Æ¡ng Äầu tư cung cấp Äiá»n.
Äiá»u nà y có nghÄ©a kết hợp giữa chÃnh sách vÄ© mô và chÃnh sách cụ thá», chúng ta có thá» cân Äá»i giữa cung và cầu mà không bỠáp lá»±c quá mức trong viá»c Äầu tư thêm các nhà máy sản xuất Äiá»n.
Xin trân trá»ng cảm Æ¡n ông vá» những chia sẻ!
Hải Lâm(Thá»±c hiá»n)
Viá»t Nam lãng phà Äiá»n gấp 6 lần thế giá»i
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét