Các nhà khoa há»c Mỹ Äã vô tình khám phá má»t dạng váºt chất hoà n toà n má»i, có Äặc tÃnh hoạt Äá»ng tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° những thanh gÆ°Æ¡m ánh sáng trong loạt phim khoa há»c giả tÆ°á»ng Star Wars (Chiến tranh giữa các vì sao) của Hollywood.
Theo báo cáo nghiên cứu trên tạp chà Nature, Mikhail Lukin – giáo sÆ° váºt lý thuá»c Äại há»c Havard và Äá»ng nghiá»p Vladan Vuletic – giáo sÆ° váºt lý của Viá»n Công nghá» Massachusetts (MIT) Äã có phát hiá»n bất ngá» sau khi cho ná» tung các hạt photon thông qua má»t Äám mây nguyên tá» rubidi.
Giáo sÆ° Lukin cho biết, khi má»t photon xâm nháºp và o Äám mây nguyên tá» lạnh, nÄng lượng của nó kÃch thÃch những nguyên tá» á» dá»c ÄÆ°á»ng Äi, khiến tá»c Äá» dá»ch chuyá»n của photon bá» cháºm lại Äáng ká». Khi photon Äi xuyên qua Äám mây, nÄng lượng Äó Äược truyá»n từ nguyên tá» nà y tá»i nguyên tá» khác và cuá»i cùng ra khá»i Äám mây cùng vá»i photon.
Dạng váºt chất hoà n toà n má»i, có Äặc tÃnh hoạt Äá»ng tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° thanh gÆ°Æ¡m ánh sáng trong phim khoa há»c viá»
n tÆ°á»ng. (Ảnh minh há»a: Corbis)
Ãng Lukin giải thÃch thêm rằng: âHiá»n tượng Äó tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° hiá»u ứng chúng ta quan sát Äược vá»i sá»± khúc xạ của ánh sáng trong má»t cá»c nÆ°á»c.
Khi ánh sáng Äi và o nÆ°á»c, nó truyá»n má»t phần nÄng lượng của mình và o môi trÆ°á»ng, và Ỡbên trong cá»c nÆ°á»c, nó tá»n tại nhÆ° ánh sáng và váºt chất hòa quyá»n vá»i nhau, nhÆ°ng khi thoát ra ngoà i, nó vẫn là ánh sáng.
Tuy nhiên, quá trình chúng tôi má»i khám phá có khác Äôi chút là , ánh sáng bá» giảm tá»c Äáng ká» và có nhiá»u nÄng lượng bá» phân tán Äi hÆ¡n so vá»i trong quá trình khúc xạâ.
Khi cho nhiá»u hÆ¡n má»t photon Äi và o Äám mây rubidi cùng lúc, nhóm nghiên cứu nháºn thấy, các hạt Äã kết tụ vá»i nhau Äá» tạo thà nh má»t phân tá». Há» tuyên bá», thứ váºt chất vừa tạo ra, cho Äến nay, má»i hoà n toà n có trong lý thuyết và Äi ngược lại quan Äiá»m Äược chấp nháºn hà ng tháºp ká»· nay vá» bản chất của ánh sáng.
Photon từ lâu Äược miêu tả là các hạt không có trá»ng lượng và không tÆ°Æ¡ng tác vá»i nhau. Khi chiếu 2 tia laser và o nhau, chúng ÄÆ¡n giản sẽ trượt qua nhau.
Tuy nhiên, theo ông Lukin, các phân tá» photon hà nh xá» Ãt giá»ng những tia laser truyá»n thá»ng hÆ¡n, và có nhiá»u Äiá»m tÆ°Æ¡ng tá»± hÆ¡n vá»i má»t thanh gÆ°Æ¡m ánh sáng. Cụ thá» là , khi các photon tÆ°Æ¡ng tác vá»i nhau, chúng Äẩy lùi và là m chá»ch hÆ°á»ng lẫn nhau.
Trong thá»±c tế, hiá»n tượng mà ông Lukin và cá»ng sá»± quan sát Äược gá»i là hiá»u ứng chắn Rydberg (Rydberg blockade).
Mặc dù hiá»u ứng nà y là bất thÆ°á»ng, nhÆ°ng nó vẫn tiá»m ẩn má»t sỠứng dụng thá»±c tế, chẳng hạn nhÆ° photon có thá» là phÆ°Æ¡ng tiá»n truyá»n tải thông tin lượng tá» tá»t nhất, phục vụ viá»c chế tạo má»t máy tÃnh lượng tá». Há» thá»ng cÅ©ng có thá» hữu dụng cho các máy tÃnh truyá»n thá»ng, giúp khắc phục hiá»n tượng phân tán nÄng lượng của những con chip.
Ãng Lukin tháºm chà còn Äá» xuất ứng dụng há» thá»ng má»t ngà y nà o Äó trong tÆ°Æ¡ng lai Äá» tạo ra các cấu trúc 3 chiá»u phức tạp, chẳng hạn nhÆ° tinh thá», hoà n toà n từ ánh sáng.
khoahoc.com.vn – Công nghá» má»i – Công nghá» má»i – Rss – Các bà i viết má»i nhất
Dạng váºt chất má»i giá»ng gÆ°Æ¡m ánh sáng viá» n tÆ°á»ng
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét